طراحی وب از زمانی که اولین سایت در سال 1991 منتشر شد، مسیر طولانی را طی کرده است. امروزه با بیش از یک میلیارد وب سایت زنده در اینترنت، جای تعجب نیست که این صنعت اینجا بماند.
طراحی وب، هنر برنامه ریزی و تنظیم محتوا در یک وب سایت به گونه ای است که بتوان آن را به صورت آنلاین با جهان به اشتراک گذاشت و به آن دسترسی داشت. ترکیبی از عناصر زیبایی شناختی و کاربردی، طراحی وب چیزی است که ظاهر یک وب سایت را تعیین می کند – مانند رنگ ها، فونت ها و گرافیک آن – و همچنین شکل دادن به ساختار سایت و تجربه کاربران از آن.
امروزه ایجاد وب سایت یکی از ارکان حضور آنلاین است. به همین دلیل، دنیای طراحی وب همیشه پویا است و به طور مداوم در حال تحول است، از جمله برنامه های تلفن همراه و طراحی رابط کاربری، تا نیازهای رو به رشد صاحبان وب سایت و بازدیدکنندگان را به طور یکسان برآورده کند.
در حال حاضر میلیون ها سایت در سراسر جهان وجود دارند که البته هیچکدام بیش از ۲۸ سال قدمت ندارند در واقع اولین طراح سایت جهان آقای «تیم برنرز لی» بود که اولین وب سایت دنیا که به پروژه World Wide Web یا همان W3 تعلق داشت را طراحی کرد.اولین سایت در جهان چیزی از لوح های گلی انسان های اولیه کم ندارد!
سایت هایی که بعد از آن هم طراحی شدند به همین منوال بودند تا اینکه مرورگر های پیشرفته تری توسط شرکت های Netscape و Microsoft روی کار آمدند که در غیاب گوگل کروم و فایرفاکس در آن سالها رقبای اصلی مرورگرها بودند. در ادامه با روی کار آمدن زبان های جاوا اسکریپت و HTML کم کم سایت ها شکل بهتری به خود گرفتند و از گرافیک بیشتری برخوردار شدند.
طراحی سایت ، طراحی وب سایت، وب دیزاین یا WEB-DESIGN به مراحل ساخت و طراحی یک وب سایت و ساخت یک پایگاه اینترنتی برای ارائه خدمات محصولات یا معرفی یک شرکت یا اطلاع رسانی گفته می شود.
طراحی سایت شامل چهار مرحله اصلی است که در ادامه هر مرحله را توضیح می دهیم:
- طراحی وایر فریم: در مرحله اول از طراحی سایت باید با توجه به نیاز های مشتری و نوع سایت ابتدا یک نمای کلی از سایت را طراحی کرد و یک نقشه کلی از صفحات سایت و اینکه جایگاه و چیدمان المان ها و عناصر مختلف را تعیین کرد به این مرحله از طراحی سایت به اصطلاح طراحی وایر فریم گفته می شود.
- طراحی گرافیک سایت: بعد از اینکه در مرحله طراحی وایر فریم محل قرار گیری عناصر سایت مشخص شد حال نوبت به طراحی گرافیک سایت می رسد. منظور از طراحی گرافیک سایت این است که با استفاده از نرم افزار های مخصوص این کار به طراحی وایر فریم رنگ و لعاب داده و با توجه به نوع کسب و کار اینترنتی که قرار است با سایت راه اندازی شود رنگ بندی و گرافیک سایت طراحی می شود.
- کد نویسی و برنامه نویسی سایت: بعد از طی شدن مراحل طراحی وایرفریم و طراحی گرافیک سایت نوبت به مرحله برنامه نویسی سایت می رسد. در مرحله برنامه نویسی سایت هم با توجه به نیاز های مشتری و مدل سایتی که قرار است طراحی شود می توان روش های مختلفی را برای بخش مدیریت سایت انجام داد. برای این منظور می توان از سیستم های مدیریت محتوا مانند وردپرس استفاده کرد یا اینکه یک فریم ورک اختصاصی از صفر برنامه نویسی کرد. تصمیم اینکه این بخش از کدام مورد استفاده شود بیشتر به بحث هزینه ها و نیاز مشتری بر می گردد که بر اساس این فاکتور ها باید تصمیم گیری کرد.
- راه اندازی سایت بصورت کامل: بعد از تهیه یک هاست مناسب و انتخاب یک نام دامنه مناسب سایت را پیکربندی کرده و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
انواع مختلف وب سایت ها بسته به اینکه چه کاربردی دارند و مخاطبان چه هدفی را در بازدید از آن سایت دنبال می‌کنند، متفاوت است. به عنوان مثال، برخی از وب سایت ها در جهت فروش محصولات، برخی در جهت ارائه انواع خدمات، برخی برای اطلاع رسانی و بعضی از آن ها نیز صرفا برای سرگرمی طراحی می‌شوند. به طور کلی، هدف یک وب سایت تبدیل بازدیدکنندگان آن به مشتری های احتمالی است که روش تعیین این کار در ابتدا شناسایی انواع اصلی کاربران است که می‌خواهند از وب سایت دیدن کنند. سپس بررسی نیاز آن ها و در نهایت اقدام برای برطرف نمودن آن ها می‌باشد.
یک پروژه طراحی وب موثر همیشه باید قابلیت استفاده، محتوای ارزشمند و سود را قبل از طراحی در اولویت خود قرار دهد و با در نظر گرفتن اهداف بازاریابی جستجو در کوتاه مدت و بلند مدت ایجاد شود و این تنها زمانی امکان پذیر است که یک طراح وب سایت و کارفرما هر دو درک درستی از هدف طراحی سایت داشته باشند. چرا که صرفا یک طراحی خلاقانه بازدید کننده را به یک مشتری و کاربر دائم تبدیل نمی‌کند.
سایت سازمانی و شرکتی: وب سایت شرکت، نمایندگی رسمی آنلاین یک سازمان است. سایت شرکتی شامل اطلاعات جامعی در مورد خود شرکت، در مورد دامنه فعالیت ها، محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت است. معمولاً وب سایت سازمانی دارای کاتالوگ محصولات و لیستی از خدمات اضافی مانند، نظرسنجی، خبرنامه و موارد مشابه است. هدف از طراحی وب سایت شرکتی این است که محاسبات را به صورت آنلاین انجام دهید، محصولات خود را بفروشید، تحقیقات بازاریابی و تبلیغات انجام دهید، اخبار را برای بازدید کنندگان ارسال کنید، بازخورد مشتری را ببینید، رای گیری و کارهای دیگر انجام دهید. بنابراین هنگام ایجاد وب سایت سازمانی باید توجه ویژه ای به طراحی داشته باشید، زیرا این وب سایت قبل از هر چیز یک ابزار تصویری هستند که باید با سبک شرکت شما مطابقت داشته باشد و اعتماد به نفس را در بین مشتریان، شرکا و مطبوعات ایجاد کند. پس هدف طراحی سایت سازمانی یا شرکتی یافتن مشتری و شریک جدید، ایجاد تصویر سازمانی، یافتن کارمندان جدید و ایجاد ارتباط راحت و کارآمد با مشتریان و شرکا است.
- سایت تجاری: سایت های تجاری ابزاری منحصر به فرد برای ارائه و ارتقا تجارت، تنظیم جریان اطلاعات و فرآیندهای تجاری شما هستند. این مدل سایت ها با هدف تعامل میان مشتری و صاحب فروشگاه، به منظور منطقی سازی عملکرد شرکت فعالیت می‌کنند. سایت های تجاری امکان خرید کالا و خدمات را با کمک سیستم های پرداخت الکترونیکی بدون خروج از خانه فراهم می‌کنند. فعالیت ها و دامنه خدمات خود را ارائه می‌دهند و برای جذب مشتری تبلیغات آنلاین می‌کنند.به همین جهت هدف یک وب سایت تجاری افزایش تعداد مشتریان موجود است بنابراین طراحی سایت تجاری باید برای ایجاد تعامل و برقراری ارتباط موثر با مخاطب انجام شود. در واقع هدف از ایجاد سایت تجاری باید مبتنی بر خدمات باشد تا بتواند بازدیدکنندگان را متقاعد کند که مشتری شما شوند. این کار با جایگاه سازی شرکت به عنوان یک ارائه دهنده خدمات قابل اعتماد، شایسته و با تجربه در بازار هدف انجام می شود؛ چرا که بازدیدکنندگان پیش از برقراری تماس تلفنی، با بررسی وب سایت های تجاری از ارائه خدمات آن ها آگاه می‌شوند. در طی این روند، آنها در تلاشند بهترین شرکتی را پیدا کنند که نیازهای خاص آنها را برآورده سازد. آنها سعی می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که شرکت مورد نظر چقدر متخصص است و خدمات یا محصول مورد نظر خود را با چه کیفیتی دریافت می‌کنند. به این ترتیب با ارائه اطلاعات و مقالاتی که دانش، نمونه کارهای شما، توصیفات مشتری و غیره را نشان می‌دهد، می‌توان به بازدید کنندگان کمک کرد.
- وب سایت اطلاعاتی: وب سایت اطلاعاتی یک پورتال بزرگ است که مسئولیت سازماندهی، ادغام و بروزرسانی منابع و خدمات مختلف را برعهده دارد. لازم به ذکر است که سایت های اطلاعاتی حاوی مقادیر بسیار زیادی از محتوای منحصر به فرد، ساختار پیچیده، خدمات تعاملی گوناگون و… هستند و برای تعداد زیادی از بازدید کنندگان طراحی شده اند. هدف اصلی وب سایت اطلاعاتی کمک به کاربران برای یافتن اطلاعات لازم در مورد یک موضوع خاص است. با توجه به عملکردهای خاص سایت، ساختاربندی و سیستم‌سازی تمامی داده های موجود در وب سایت است که کار با آن را تا حد ممکن کارآمد و راحت می‌کند. در این حالت، وب سایت اطلاعاتی به عنوان راهنمای کاربر در وب عمل خواهد کرد که در مقایسه با گوگل، جستجوی مطالب موضوعی را بسیار ساده‌تر می‌کند. بنابراین، هدف از راه اندازی این وب سایت ها انتقال اطلاعات مفید و خاص به کاربر یا مخاطب است تا خواننده چیز جدیدی یاد بگیرد یا موضوع را به خوبی درک کند. از طرف دیگر این وب سایت ها به اطلاعات جامع بیشتری متصل هستند که ممکن است نحوه انجام، نکات، اصلاح، راهنمایی، اطلاعات پشتیبانی، دستورالعمل ها و غیره را شامل باشند.
- سایت سرگرمی: همانطور که از نامش مشخص است این وب سایت ها برای سرگرمی بازدیدکنندگان دنیای وب طراحی می‌شوند، بنابراین مبتنی بر ارائه اطلاعات سرگرم کننده، تصاویر و خدمات آنلاین تعاملی هستند. شما می‌توانید به راحتی در یک وب سایت سرگرمی، مواردی مانند تصاویر، انیمیشن، اطلاعات سرگرمی، اتاق گفتگوی تعاملی، بازی های آنلاین، گالری عکس، نقاشی، فیلم و غیره را مشاهده کنید. درست است که هدف از طراحی سایت های سرگرمی می‌تواند متفاوت باشد. اما هدف اصلی جذب بازدید کننده با استفاده از موضوعات جذاب، جلوه های انیمیشن و خدمات تعاملی است. همچنین شما به عنوان شخصی که یک سایت سرگرمی دارد، می‌توانید با توجه به مشخصات کسب و کارتان، تبلیغات کاملا موثری را در صفحه سایت خود قرار داده و از این طریق سودآوری داشته باشید. یک سایت سرگرم کننده اغلب عناصر تعاملی بیشتری نسبت به سایر وب سایت ها دارد. زیرا میلیون‌ها نفر فقط برای سرگرمی از آن بازدید می‌کنند. بنابراین، اتاق های گفتگو که شامل ارتباط بین بازدیدکنندگان است، از جمله مواردیست که وب سایت سرگرمی به آنها نیاز دارد و طراح باید توجه ویژه ای به آن ها داشته باشد. پس هدف از طراحی سایت های سرگرمی این است که اطلاعات سرگرم کننده ای مانند مجلات آنلاین، اخبار افراد مشهور، پوشش ورزشی، فیلم‌ها، هنرها، وب سایت های طنز و غیره را برای بازدیدکنندگان به نمایش بگذارند. این وب سایت ها به گونه ای طراحی شده اند که به راحتی جستجو، و به طور مداوم بروز می‌شوند تا کاربران را مجاب کند که برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت بازگردند. در نتیجه با استفاده از محتوای پویا، مانند فیلم ها، پادکست ها، اسلایدها و … می‌توان نگاه مخاطبان را جذب کرد.
- سایت وبسایت شخصی: یک سایت شخصی فرصتی عالی برای ابراز وجود، ارتقا تجارت یا استعدادهای خود است. گاهی اوقات وب سایت های مربوط به نمونه کار و همچنین وبلاگ ها مانند سایت های شخصی عمل می‌کنند. به طور معمول، وب سایت شخصی توسط شخصی خاص مانند یک هنرمند، موسیقی‌دان، عکاس یا … ایجاد می‌شود که به تبلیغ شخصی علاقه مند است. معمولاً یک وب سایت شخصی بزرگ نیست و حاوی اطلاعات شخصی، بیوگرافی یا اطلاعاتی درباره خدمات ارائه شده توسط مالک وب سایت است. هدف از طراحی سایت شخصی غالبا ارتقا فعالیت های خود شخص، یافتن حامیان مالی در صورت انجام کاری خاص و … می‌باشد .
- سایت آموزشی: موسسات آموزشی مدرن شروع به درک مزایای متعدد استفاده از آموزش آنلاین و شبکه های اجتماعی کرده اند. چرا که یک وب سایت آموزشی می‌تواند اطلاعاتی را در مورد دوره ها، شرایط برنامه، اساتید، امتحانات و موارد دیگر ارائه دهد. وب سایت های آموزشی کاملاً خاص هستند و شواهد واضح و روشنی از قابلیت اطمینان و کیفیت آن ها وجود دارد. هدف از طراحی وب سایت آموزشی دسترسی گسترده و با کیفیت به محصولات آموزشی موجود، تحریک روند ایجاد محصولات نوآورانه آموزشی، کمک به ارتقا فرآیند آموزشی و پشتیبانی می‌باشد.
- سایت فروشگاهی: وب سایت فروشگاهی به مشتریان این امکان را می‌دهد تا از راه دور محصولات مورد نظر را از فهرست انتخاب کرده و به صورت آنلاین سفارش دهند. این مدل وب سایت با ارائه کاتالوگی از محصولات و توضیح درباره آن ها به مشتریان در انتخاب و خرید کمک می‌کنند. موفق ترین وب سایت ها برای دستیابی به درصد بالایی از خرید با دقت بهینه سازی می‌شوند. برای دستیابی به موفقیت، وب سایت های فروشگاهی باید آخرین تکنیک های فروش آنلاین را که ثابت شده فروش را افزایش می‌دهد در هنگام طراحی وب سایت خود به کار بگیرند. به طور کلی، هدف از طراحی وب سایت فروشگاهی بهبود و تثبیت موقعیت خود در بازار کالاها و خدمات، افزایش تعداد مشتریان بدون هزینه های زیاد، افزایش محبوبیت برند، فروش محصولات به کاربران و افزایش سود است. (وب سایت آمازون یکی از وب سایت های فروشگاهی موفق می‌باشد که به یک برند قدرتمند تبدیل شده است.)