کارلوس اسلیم

در این مقاله قرار است با یکی از ثروتمندترین افراد جهان به نام «کارلوس اسلیم» آشنا شویم. او کارآفرینی است که روی پای خودش ایستاده، بیش از ۲۰۰ شرکت در مکزیک دارد و پولش از پارو بالا می‌رود. ثروت خالص او بیش از ۳۵/۴ میلیارد دلار برآورد شده که باعث می‌شود قدرت و نفوذ کمتر کسی در مکزیک و حتی دنیا به گرد پایش هم برسد. علت موفقیت او چیست؟

تولد و تحصیل

کارلوس اسلیم در ۲۸ ژانویه‌ی ۱۹۴۰ در مکزیکوسیتی متولد شد. پدر و مادرش خولین اسلیم حداد (با نام اصلی خلیل سلیم حداد) و لیندا الو عطا، مهاجرانی بودند که از لبنان به مکزیک سفر کردند. خولین، اصول اولیه‌ی مدیریت و حساب‌داری را به کارلوس آموزش داد. به‌همین دلیل او از سال‌های نوجوانی به‌دنبال ورود به دنیای کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری بود. یادگیری اصول مالی، مدیریت، حسابداری و آشنایی با صورت‌های مالی، پایه‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌داری را در کارلوس تقویت کرد. او از کودکی آموخت که گزارشی از فعالیت‌های مالی خود ذخیره کند و این عادت را تا امروز هم حفظ کرده است.
خولین و خانواده‌اش عضوی از جامعه‌ی لبنانی‌های مسیحی ثروتمند بودند که ثروت خود را به مکزیک آوردند. خولین ابتدا فعالیت خود را با یک خرده‌فروشی در سال ۱۹۱۱ در مکزیک شروع کرد بود و ۱۰ سال بعد، ارزش بازارش به ۱۰۰ هزار دلار رسید. در جریان انقلاب مکزیک و دوره‌ی ۱۹۱۰ تا ۱۹۱۷، او سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در حوزه‌ی املاک و مسغلات در مکزیکوسیتی انجام داد. فعالیت‌های خولین در بازارهای جدید و موفقیت‌هایش در خرده‌فروشی و عمده‌فروشی، او را به ثروتی میلیون دلاری رساند.

کارلوس درکنار سرمایه‌‌گذاری‌های اولیه و آشنایی با مفاهیم بورس و اوراق قرضه، تحصیلات خود را هم در رشته‌های مرتبط ادامه داد. او در ۱۷ سالگی در شرکت پدرش مشغول به کار بود و حقوق هفتگی ۲۰۰ پزو دریافت می‌کرد. دانشگاه مستقل ملی مکزیک، اولین مقصد تحصیلات تکمیلی اسلیم بود. او تحصیلات خود را در رشته‌ی مهندسی عمران شروع کرد و در همان دانشگاه، برنامه‌ریزی خطی و جبر نیز آموزش می‌داد.

تحصیل در رشته‌ی عمران، از علاقه و اشتیاق کارلوس به موضوعات اقتصادی و مالی کم نکرد. او پس از دریافت مدرک خود به شیلی رفت و در دوره‌های علوم اقتصادی در آن کشور مشغول به تحصیل شد. اسلیم بعدا در مصاحبه‌هایی به تأثیر تحصیلات در رشته‌ی عمران و تخصص در رشته‌های جبر و برنامه‌ریزی خطی اشاره کرد که به پیشرفت او را در فعالیت‌های کسب‌وکاری نیز کمک کرد.

کارلوس اسلیم پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه در سال ۱۹۶۱، به‌عنوان معامله‌گر سهام در مکزیک مشغول به کار شد. او برخی اوقات تا ۱۴ ساعت در روز کار کرده و به‌نوعی پایه‌های سرمایه‌گذاری خود را محکم می‌کرد. تا سال ۱۹۶۵، درآمد او از سرمایه‌گذاری‌هایش به حدود ۴۰۰ هزار دلار رسید که سرمایه‌ی اولیه برای راه‌اندازی یک کارگزاری بورسی را تأمین کرد. اولین شرکتی که اسلیم راه‌اندازی کرد،‌ Inverso Bursatil نام داشت. درکنار آن شرکت، پایه‌های اولیه‌ی مالی برای راه‌اندازی Grupo Carso نیز آماده می‌شدند. اولین شرکتی که در این مجموعه راه‌اندازی شد، Inmobiliario Carso نام داشت که در سال ۱۹۶۶، ارزشی برابر با ۴۰ میلیون دلار برای آن ذکرمی‌شد.

فعالیت‌های اولیه‌ی کارلوس اسلیم که شامل سرمایه‌گذاری یا مالکیت شرکت‌های متنوع می‌شد، متمرکز بر صنایعی همچون ساخت‌و‌ساز، نوشیدنی‌های گازدار، چاپ و نشر، املاک و مستغلات و معدن بود. او در سال‌های بعد به‌مرور فعالیت‌های خود را به حوزه‌های دیگر همچون قطعات خودرو، آلومینیم، خطوط هوایی، صنایع شیمیایی، تنباکو، ساخت‌ و تولید کابل و سیم، کاغذ و بسته‌بندی، مس و استخراج مواد معدنی، لاستیک، سیمان، خرده‌فروشی، هتل‌داری، تولید و توزیع نوشیدنی، مخابرات و خدمات مالی هم توسعه داد.

دهه‌ی ۱۹۷۰ با توسعه‌ی اولیه‌ی پورتفوی اسلیم و خرید و سهام‌داری شرکت‌های متنوع همراه بود. او شرکتی به‌نام Grupo Galas راه‌اندازی کرد که به‌عنوان شرکت مادر، مدیریت سرمایه‌گذاری‌های متنوع اسلیم را برعهده داشت. شرکت مذکور، حوزه‌های فعالیت خود را در صنایع معدن، خرده‌فروشی، صنایع غذایی و تنباکو متمرکز کرده بود. سرمایه‌گذاری در صنعت تنباکو و دخانیات، بخش مهمی از فعالیت‌های اسلیم و شرکت‌هایش را به خود اختصاص می‌داد که سودآوری مناسبی هم برای او داشت.

رکود اقتصادی دهه‌ی ۱۹۸۰ در مکزیک، فرصت خوبی برای افزایش گستره‌ی سرمایه‌گذاری‌های کارلوس اسلیم بود. بحران اقتصادی باعث افزایش بدهی‌های بانکی و خروج سرمایه‌گذارهای خارجی از مکزیک شده بود. اسلیم در این شرایط با خرید شرکت‌های بزرگی که با بحران دست‌وپنجه نرم‌ می‌کردند، از فرصت پیش آمده بهترین استفاده را کرد. خرید دارایی‌ها و شرکت‌هایی که در وضعیت بحرانی قرار دارند و فروش آن‌ها پس از مدتی با سود بیشتر، استراتژی همیشگی اسلیم بود که در سال‌های آتی هم به ثروت‌اندوزی بیشتر او منجر شد.

اسلیم و خانواده‌اش تا دهه‌ی ۱۹۸۰ زندگی عادی و متوسطی داشتند. درآمدی که از کسب‌وکارهای متنوع کسب می‌شود، عموما در توسعه‌ی مجدد و گسترش حوزه‌ی فعالیت، سرمایه‌گذاری می‌شدند. اسلیم شرکت‌های متعددی که ارزش‌گذاری پایینی دریافت کرده بودند را خریداری می‌کرد و با تغییر ساختار مدیریت آن‌ها و ارزش‌آفرینی، از سرمایه‌ی خود سود کسب می‌کرد. رویکرد مهم دیگر او، توزیع سرمایه‌گذاری در صنایع متعدد بود که خسارت احتمالی یک کسب‌وکار را با دیگری جبران می‌کرد.

از سرمایه‌گذاری‌های مهم اسلیم در دوران بحران اقتصادی مکزیک می‌توان به سهام عمده‌ی شرکت Empress Frisco اشاره کرد. این شرکت در حوزه‌ی معدن‌کاوی و صنایع شیمایی فعال بود و نقره، طلا، مس، قلع و روی استخراح می‌کرد. از فعالیت‌‌های مهم دیگر شرکت می‌توان به تولید مواد شیمایی همچون هیدروفلوریک اسید و مولیبدن اشاره کرد. اسلیم با پرداخت ۵۰ میلیون دلار، سهام عمده‌ی شرکت را تصاحب کرد.

شرکت‌‌های متعددی در صنایع گوناگون، در دهه‌‌ی ۱۹۸۰ میزبان سرمایه‌گذاری اسلیم بودند. او در شرکت Industrias Nacobre، تولیدکننده‌ی محصولات مسی، Reynolds Aluminio و Compania Hulera Euzkadi،‌ بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی لاستیک مکزیک، سرمایه‌گذاری کرد. از سرمایه‌گذاری‌های دیگر می‌توان به هتل‌های زنجیره‌ی Bimex، سهام عمده‌ی خرده‌فروشی غذایی Sanborn Hermanos و شرکت بیمه‌ای Seguros de Mexico اشاره کرد.

سرمایه‌گذاری در بازوهای مکزیکی شرکت‌های بین‌‌المللی، از فعالیت‌های مهم دیگر اسلیم در دهه‌ی ۱۹۸۰ بود که او را به‌مرور به سرمایه‌گذاری بین‌المللی تبدیل کرد. از شرکت‌های مذکور می‌توان به زیرمجموعه‌های British American Tobacco و The Hershey Company در مکزیک اشاره کرد.

هه‌ی ۱۹۹۰ با رخداد مهمی در مکزیک همراه بود و صنعت مخابرات این کشور، خصوصی‌سازی شد. گروپو کارسو تحت مالکیت اسلیم، شرکت مخابراتی Telmex را از دولت مکزیک خریداری کرد. گروپو کارسو در سال ۱۹۹۰ نیز سهام خود را به‌صورت عمومی در مکزیک و سپس بازارهای بین‌المللی عرضه کرد.

خرید شرکت مخابراتی تلمکس، یکی از پرسودترین فعالیت‌های سرمایه‌گذاری اسلیم بود. درآمد شرکت مخابراتی مذکور، به‌مرور سهم عمده‌ای از ثروت اسلیم را شکل داد. توسعه‌ی شرکت تلمکس تا حدی پیش رفت که در سال ۲۰۰۶، حدود ۹۰ درصد از خطوط تلفن کشور تحت مدیریت آن‌ها بود و شرکت زیرمجموعه‌ی موبایلی یعنی Telcel نیز سهم عمده‌ی بازار را دراختیار داشت. سرمایه‌گذاری‌های اسلیم در حوزه‌ی موبایل و مخابرات درنهایت به‌راه‌اندازی American Mobil انجامید که اکنون سهم عمده‌ای از درآمد او را تأمین می‌کند.

از خریدهای مهم دیگر اسلیم در ابتدای دهه‌ی ۱۹۹۰ می‌توان به گروه هتل‌های Hoteles Calinda اشاره کرد که امروز به‌نام OSTAR Grupo Hotelero شناخته می‌شود.

شرکت گروپو کارسو در سال ۱۹۹۶ به سه گروه مستقل تقسیم شد که هرکدام در صنعت و حوزه‌ی خاصی به فعالیت ادامه دادند. Carso Global Telecom و Grupo Carso و Invercorporacion، حاصل تجزیه‌ی گورپو کارسو اصلی بودند. سال‌های پایانی قرن بیستم، با توسعه‌ی فعالیت و سرمایه‌گذاری‌های اسلیم در خارج از مکزیک همراه بود. او سهم عمده‌ای از دارایی‌های خود را در مکزیک مدیریت می‌کرد، اما به‌مرور بازارهای جدید همچون ایالات متحده را هم در نظر گرفت.

سرمایه‌گذاری‌های اسلیم در طول سالیان درازی که او در صنایع گوناگون فعالیت کرده است، همیشه از روندی ثابت پیروی کرده‌اند. اسلیم هیچ‌گاه به‌دنبال جزئیات فعالیت شرکت‌ها نیست. او تمامی آن‌ها را به چشم دارایی و نوعی کالا می‌بیند که باید در پایین‌ترین قیمت ممکن خریداری شده و به محض رسیدن به سود و ارزش مدنظر، فروخته شوند. تا سال ۲۰۰۷، ارزش مجموع شرکت‌های اسلیم به ۱۵۰ میلیارد دلار رسیده بود.

از سرمایه‌گذاری‌های تاریخی اسلیم در دهه‌ی ۲۰۰۰، می‌توان به پرداخت ۲۷ میلیون‌پلار و خرید ۶/۴ درصد از سهام نیویورک تایمز اشاره کرد. رسانه‌ی آمریکایی که در آن سال‌ها در بحران به سر می‌برد، از ورود سرمایه‌گذاری مکزیکی استقبال کرد. اسلیم تا سال ۲۰۱۲ سهام خود را به هشت درصد افزایش داد. آخرین آمارها، اسلیم را مالک ۱۷/۴ درصد از سهام نیویورک تایمز گزارش می‌کند. فراموش نکنید که سهام‌داری نیویورک تایمز که توسط عموم افراد یا سرمایه‌گذا‌رهایی همچون اسلیم انجام می‌شود، شامل خرید و مالکیت سهام نوع A این رسانه است که کنترل آن‌چنانی روی فعالیت‌ها ندارد. سهام تأثیرگذار نیویورک‌‌تایمز، به‌نام سهام سری B شناخته می‌شود که به‌صورت عمومی فروخته نمی‌شود.

اسلیم در پایان دهه‌ی ۲۰۰۰، ساختمان Plaza Carso را در مکزیکو سیتی ساخت. این ساختمان کارایی‌های متنوعی دارد و خود را به‌عنوان مجموعه‌ای عظیم مخصوص فعالیت‌های تجاری و اداری و تفریحی معرفی می‌کند. مرکز مدیریت اکثر شرکت‌های تحت مالکیت اسلیم و خانواده‌اش، در همین ساختمان قرار دارد.

شرکت گروپو کارسو در سال ۲۰۱۵ سرویسی به‌نام Claro Musica را راه‌اندازی کرد تا فعالیت جدی شرکت‌های اسلیم در حوزه‌ی رسانه را بیش‌ازپیش اثبات کند. سرویس موسیقی مذکور، فعالیتی شبیه به آیتونز و اسپاتیفای در آمریکای لاتین دارد. کارلوس اسلیم و پسرش در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا هرچه بیشتر فعالیت خود را در صنعت موسیقی مکزیک افزایش دهند. خصوصا خرده‌فروشی موسیقی از حوزه‌های تمرکزی آن‌ها بوده است. Sanborn’s یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای موسیقی بزرگ در مکزیک است که تحت مالکیت خانواده‌ی اسلیم قرار دارد. این شرکت بیش از ۱۷۰ مرکز فروش را در مکزیک مدیریت می‌کند. از شرکت‌های دیگر می‌توان به Mixup اشاره کرد که از موفق‌ترین خرده‌فروشی موسیقی در مکزیک محسوب مبی‌شود و ۱۱۷ خرده‌فروشی در سرتاسر کشور دارد.

اسپانیا، مقصد بعدی اسلیم در میانه‌ی دهه‌ی ۲۰۱۰ بود. او در سال ۲۰۱۵ وارد بازار املاک و مستغلات این کشور شد و به‌خاطر بحران‌های اقتصادی، توانست تعدادی زیادی ملک را در اسپانیا به دارایی‌های خود اضافه کند. او همچنین در تعدادی از شرکت‌های بحران‌زده‌ی اسپانیایی نیز سرمایه‌گذاری کرد و به‌دنبال افزایش نفوذ در بازارهای اروپایی دیگر هم بود. شرکت سرمایه‌گذاری اسلیم موسوم به اینموبیلیارو کارسو در همان سال از تصمیم به سرمایه‌گذاری در غول بانک‌داری اسپانیا، Bankia خبر داد. از خریدهای دیگر در آن کشور می‌توان به سهام عمده‌ی Realia اشاره کرد که از غول‌های بازار املاک و مستغلات در اسپانیا بود.